Wisła: natura i kultura we wspólnym tańcu

Tego szukamy w Wiśle

Przekonaj się, co kryje się pod najczęściej wyszukiwanymi frazami internautów, takimi jak: Wisła, Wisła praca, Wisła pogoda, kino Wisła, hotel Wisła.

Jeśli jesteś osobą, która chce dowiedzieć się czegoś więcej o Wiśle, tutaj możesz przeczytać kilka słów o jej historii.

Początki Wisły sięgają okresu między XVI a XVII wiekiem. Obszary wzdłuż rzeki były kolonizowane, gdzie zakładano gospodarstwa rolnicze. Głównymi zajęciami mieszkańców było pozyskiwanie drewna oraz praktykowanie pasterstwa w stylu wałaskim (wołoskim).
Najstarsze dokumenty odnoszące się do tej miejscowości używają liczby mnogiej, takiej jak "na Wislach" lub "Wisly". Zwłaszcza pierwsza forma była stosowana nawet na początku XX wieku. Wskazuje to na to, że nazwa ta była kojarzona z dużym, rozległym obszarem bez jednoznacznego centrum, a także z faktem, że rzeka Wisła posiada odnogi.

Habsburgowie przejęli Księstwo Cieszyńskie w 1653 r., stając się władcami Czech po śmierci Elżbiety Lukrecji, ostatniej księżnej z rodu Piastów. Pod względem gospodarczym i społecznym, uprawa ziemi i pasterstwo nadal były głównymi zajęciami mieszkańców Wisły. W tym regionie występował tzw. "spólnictwo", czyli wspólne posiadanie gruntów przez braci oraz osoby spoza rodziny. Wynikało to z niedoboru uprawnej ziemi oraz rosnących obciążeń ze strony władz centralnych.
Okres Wiosny Ludów (1848-1849) przyniósł znaczne zmiany w życiu mieszkańców Wisły, jak i w innych regionach. Pańszczyzna została zniesiona, wprowadzono równość obywateli wobec prawa, a także możliwość współdecydowania w wyborach na różnych szczeblach władzy. Uwłaszczenie za odszkodowaniem zostało wprowadzone, a te zmiany zostały utrwalone w Ustawie zasadniczej z 1867 r.
W 1853 r. cesarz Franciszek Józef I wydał patent, który odebrał góralom prawo do wypasu na pastwiskach należących do komory cieszyńskiej. Ta decyzja miała negatywne konsekwencje dla mieszkańców wsi, którzy utrzymywali się z sałasznictwa. Gospodarka pasterska zaczęła powoli podupadać w wyniku tych zmian.

W 1783 r. powstała pierwsza szkoła w Wiśle, będąca szkołą zboru ewangelickiego. Kolejne szkoły powstawały w poszczególnych dolinach: w 1871 r. w Malince, w 1874 r. w Głębcach, w 1876 r. w Jaworniku oraz w 1878 r. w Czarnym.
Wiślańska społeczność charakteryzowała się niskim odsetkiem analfabetów (2-3%), co było rezultatem istnienia sieci szkół oraz wysokiego poziomu czytelnictwa prasy i książek, co szczególnie zaskakiwało gości z zaboru rosyjskiego, gdzie analfabetyzm dotyczył nawet 80% ludności.
W 1889 r. nauczyciele wiślańscy Jerzy Kubisz, Andrzej Cienciała i Józef Goszyk byli inicjatorami powołania Polskiego Kółka Pedagogicznego, które w 1896 r. przekształciło się w Polskie Towarzystwo Pedagogiczne.
Jednym z wybitnych i najbardziej zasłużonych nauczycieli dla Wisły był Jan Śniegon, który w 1859 r. założył bibliotekę, w 1862 r. muzeum, a w 1874 r. pocztę.

Po zakończeniu I wojny światowej Austro-Węgry rozpadły się, co miało wpływ na losy Śląska Cieszyńskiego. W tej sytuacji, "Wydział gminy Wisła" w imieniu obywateli swojej gminy wyraził oświadczenie, że Wisła jest polska i poprosił o przyłączenie Śląska Cieszyńskiego do Polski. Ta uchwała została skierowana do Komisji Koalicyjnej i datowana na 7 marca 1919 r.
Ostateczną granicę państwową między Polską a Czechosłowacją ustalono w lipcu 1920 r. Decyzje w tej sprawie podjęła Rada Ambasadorów. Polska część Śląska Cieszyńskiego została włączona do nowo powstałego województwa śląskiego.

Wraz z rozwojem powstają różne obiekty sportowe w Wiśle, takie jak korty tenisowe, kręgielnia oraz skocznie narciarskie. Skocznie narciarskie zostały zbudowane na Baraniej Górze w 1928 r., w Łabajowie w 1931 r. oraz w Malince w 1933 r.
Baza hotelarska również rozwija się, wznoszone są hotele, pensjonaty oraz schroniska. W 1936 r., dzięki inicjatywie Związku Właścicieli i Dzierżawców Will, Hoteli i Pensjonatów, powstała szkoła hotelarska, która obecnie jest najstarszą tego typu placówką w Polsce.

2 września 1939 r. wojska niemieckie zajęły Wisłę. Podobnie jak cały Śląsk Cieszyński, została włączona do III Rzeszy. Wisła pozostawała pod okupacją niemiecką do końca kwietnia 1945 r., a następnie została wyzwolona 1 maja tego samego roku.
Podczas wojny wielu wybitnych mieszkańców Wisły, głównie ludzi inteligencji, zostało aresztowanych i zesłanych do obozów koncentracyjnych.

W 1955 r. opracowano plan rozwoju Wisły jako miejscowości uzdrowiskowo-wypoczynkowej. Prace nad zagospodarowaniem terenów parkowych od mostu na rzece Pilicy do Oazy rozpoczęto w 1956 r., a w latach 60. rozpoczęto budowę domów wczasowych na południowych stokach Jarzębatej, Partecznika i Bukowej.
Również komunikacja rozwijała się w tym okresie. W 1965 r. wybudowano drogę do Szczyrku przez Salmopol, a w 1974 r. zelektryfikowano kolej. Powstała również sieć dróg prowadzących do najbardziej odległych części Wisły.

Bądź na bieżąco z faktami razem z Twoim Miastem! Sprawdź pogodę na nadchodzące dni i skorzystaj z atrakcyjności Wisły.